فصل نهم: تامین مالی کیک
برش کیک یک ابزار تامین مالی برای موسسانی است که به پول زیادی دسترسی ندارند. اگر موسسان به پول زیادی دسترسی داشته باشد، نیازی به مدل برش کیک نیست. آنها میتوانند برای هر چیزی که لازم است پول پرداخت کنند و تمامی سهام را برای خود نگه دارند. متاسفانه بسیاری موسسان چنین پولی ندارند.
این فصل شامل برخی نظرات درباره نحوه کارکرد گزینههای تامین مالی مختلف در مدل برش کیک است. بعنوان یک قانون کلی، تامین مالی سهام نسبت به تامین مالی قرضی گرانتر است. بعبارت دیگر، اینکه پولی را قرض بگیریم نسبت به اینکه از برش کیک استفاده کنیم ارزانتر است. اما قرض پول ممکن است در صورت ورشکستگی شرکت منجر به بدهیهای سنگینی برای شما شود.
بطور کلی، هر چه تعداد برشهای کیک کمتر باشد بهتر است چرا که مخرج کسر فرمول برش کیک کوچکتر میشود.
شرکتهای نوپا با دسترسی محدودتر به وجه نقد باید نسبت به نحوهی استفاده از آن هوشمند باشند. برخی چیزها را نمیتوان بر اساس برش محاسبه کرد. برای مثال، دولت بجای هزینههای تکمیل پرونده شرکت برش دریافت نمیکند و گوگل در ازای برنامهی تبلیغاتی خود (تاکنون) درخواست برش به ازای هر کلیک نمیکند. برای برخی چیزها مانند این موارد نیاز به وجه نقدر دارید و زمانی که شما برای این چیزها پرداخت میکنید، به ازای هر دلار، چهار برش در کیک اضافه میکنید.
بهترین راه برای حفظ پول محدود شرکت، درخواست از افراد برای چشم پوشی از پرداختهایشان در ازای دریافت برش به آنهاست. واقعا برای من ناراحت کننده است وقتی میبینم که موسس یک شرکت تمامی پول خود را صرف توسعهی محصولی کرده است و بعد از آن، پولی برای بازایابی ندارد!
استفاده از پول نقد برای پرداخت به افراد قدرت کیک را کم می کند (کیک را آبکی میکند). اگر شرکت در حال استفاده از ضرایب پیشنهادی من است، و مثلا موسس شرکت بنام دایسی، ۱۰۰۰۰ دلار به برنامهنویسی به نام تای برای تولید یک نرمافزار بدهد، ۴۰۰۰۰ برش در کیک به دایسی اختصاص داده میشود. اما اگر تای از دستمزد خود چشمپوشی کند، کیک ۲۰۰۰۰ برش به تای تخصیص میدهد و دایسی ۱۰۰۰۰ دلار را همچنان دارد که بتواند آن را صرف بازاریابی کند. هرچه برشهای کیک کمتر باشد، بهتر است.
تا حد امکان باید از دادن پول به افراد اجتناب کرد. در صورت امکان، فقط پول را برای چیزهای دیگری بغیر از پرداخت حقوق افراد و سایر مشارکتهای غیرنقدی استفاده کنید.
پول موسس
اولین منبع وجه نقد، سرمایه موسسان اولیه است. در ابتدا این پول به صورت هزینههای خردی است که بازپرداخت نمیشود. برای این هزینهها، برشهایی از کیک به موسسان تعلق میگیرد. ردیابی این هزینهها به منظور محاسبه برشها موضوع مهمی برای موسس است.
پول صندوق
بزودی شرکت شروع به دریافت صورتحسابهایی میکند که میبایست بجای شرکا، آنها را از حسابهای جاری خود پرداخت کند. همانطور که قبلا گفته شد، صندوق، یک حساب نگهداری وجوه زیاد پول است که توسط شرکا تامین شده است. موسسان صندوق معمولا اعضای تیم شرکا هستند اما گاهی این پول از دوستان و خانواده نیز تامین میشود.
زمانی که پول خرج شود، برشهایی در کیک با ضرایب نقدی ایجاد میشود.
وامهای شخصی
با رشد شرکت، ممکن است نیاز به خرید و تملکهای بزرگتری باشد. تامین مالی به صورت وام ممکن است روش مناسبتری برای تامین وجه این خریدها باشد بخصوص اگر شرکت در حال خرید یک دارایی محسوس مانند تجهیزات فیزیکی یا انبار است.
وامها میتواند از سوی هرکسی حتی موسسان باشد اما شرکت باید وام را بازپرداخت کند. یک وام عادی شامل نرخ بهرهی بازار به اضافه پرداخت اصل آن است. فردی که وام را فراهم میکند، برشهایی برای گرفتن وام دریافت نمیکند زیرا شرکت در حال بازپرداخت وام است. اگر شرکت نتواند یا نخواهد پرداخت کند، بخش پرداخت نشدهی وام میتواند به چهار برش به ازای هر دلار به حساب شخص تامین کننده وام، یا فردی که وام را تهیه کرده اما پولی در ازای آن نمیخواهد، تبدیل شود. هر پرداخت صورت نگرفته به برش تبدیل میشود.
پرداختهای وام بعنوان یک هزینه منظم برای شرکت پرداخت میشوند و اگر شرکت فروخته شود، وامها میبایست قبل از پرداخت سود به سهامداران، تسویه شوند.
استفاده از تامین مالی به شکل وام به کاهش مجموع تعداد برشهای کیک کمک میکند.
وامهای بانکی / کارتهای اعتباری
وامهای بانکی و کارتهای اعتباری در صورتی که بتوان آنها را دریافت کرد، منبع خوبی برای تامین مالی هستند اما فردی باید به عنوان ضامن برای کل مبلغ باشد که اگر شرکت ورشکست شد مبلغ را بازپرداخت کند. معمولا بانکها یک ضمانت فردی از موسسان میخواهند و بندرت شرکتهای نوپای بدون درآمد پایدار را تامین مالی میکنند.
اگر شرکت بازپرداختهای وام را انجام میدهد، فردی که وام را تامین کرده برشی دریافت نمیکند. البته، اگر فردی که وام را تامین کرده پرداختها را نیز انجام دهد، این پرداخت با ضریب نقدی تبدیل به برش خواهد شد.
مانند وامهای شخصی، وام بانکی و کارت اعتباری نیز برای تامین سرمایه نسبت به تخصیص سهام به افراد در اولویت هستند.
وامهای بانکی بدون وثیقه گرچه بندرت ارائه میشوند، از جمله تعهدات شرکت هستند و بانک در صورت تعویق پرداخت، آنها را پیگیری میکند.
با وامهای بانکی با وثیقه به مشابه وام شخصی برخورد میشود. بجای برداشت پول از حساب پسانداز، فرد پول را از اعتبار شخصی قرض گرفته است. بیاد داشته باشید که برش کیک کاری ندارد که پول از کجا آمده است.
وامهای قابل تبدیل / SAFE
یکی از ویژگیهای خوب برش کیک این است که شما مجبور به تلاشی بیهوده برای ارزشگذاری شرکت نوپای خود نیستید. هرگز سعی در ارزشگذاری شرکت خود نکنید مگر اینکه بخواهید سرمایهگذاریهای سری A را انجام دهید.
یک وام قابل تبدیل وامی است که تحت همان شرایطی مشابه سرمایهگذاری سری A به سهام تبدیل می شود. بطور مشابه، یک SAFE (قرارداد ساده برای سهام آینده) نیز متکی بر شرایط سرمایهگذاری سری A است. به منظور اطلاع بیشتر درباره کارکرد این قراردادها، یک جستوجوی اینترنتی انجام دهید.
در مدل برش کیک، هر دوی وامهای قابل تبدیل و SAFE میتواند برای سرمایهگذاری از سوی سرمایهگذاران فرشته مستقل بجای ارائه برش به آنها پیشنهاد شود. یک سرمایهگذار فرشته مستقل فردی است که صرفا بلحاظ مالی شرکت را حمایتی میکند و نقش فعالی در مشاوره یا مدیریت شرکت ندارد.
بیاد داشته باشید که برش کیک متکی بر ارزش متعارف بازار مشارکتهاست. مبادلات بازار برای سرمایهگذاری های فرشته اغلب به این صورت اداره میشوند. سرمایهگذاران فرشته با این ابزارها آشنا هستند اما ممکن است با مدل برش کیک آشنایی نداشته باشند. ارائه وامهای قابل تبدیل یا SAFE کاملا قانونی است.
بخاطر داشته باشید که شرایط یک وام قابل تبدیل یا SAFE قابل مذاکره است و ممکن است همیشه به نفع شما نباشند.
برخی سرمایهگذاران فرشته ممکن است بجای وام قابل تبدیل درخواست برش نمایند. اگر برشهایی به آنها تعلق بگیرد، باید به قوانین برش کیک پایبند باشند. وجه نقد در کیک نباید مشمول امتیازات ویژهای شود. اگر یک سرمایهگذار فرشته سعی کند قوانین خاصی را بر برش کیک تحمیل کند، باید در مقابل آن نه بگویید و به دنبال یک سرمایهگذار فرشته جدید باشید. من میدانم که دسترد زدن به سینهی یک سرمایهگذار فرشته بسیار مشکل است ولی یک معملهی بد آثار سوء خیلی بدتری خواهد داشت.
سرمایهگذار خطرپذیر
کسبوکارهای نوپایی که نیاز به یک میلیون دلار به بالا دارند اغلب با سرمایهگذاران خطرپذیر حرفهای سروکار دارند. زندگی این افراد از سرمایهگذاری میگذرد و معمولا با پول دیگر افراد این کار را انجام میدهند. از آنجا که این افراد حاضر به شرطبندی شخصی روی کسبوکار نوپای شما انجام نیستند، نه برشی را میخواهند و نه برشی را میپذیرند.
VCها (سرمایهگذاران خطرپذیر) در جلسهای تحت عنوان تعیین قیمت شرکت میکنند. در این جلسه، موسسان و سرمایهگذاران قیمت یک سهم شرکت را مشخص میکنند. یک جلسه تعیین قیمت مشخص باید همراه با مستندسازی قانونی مناسب باشد. در ایالات متحده، به این سند، تفاهمنامه عرضه خصوصی سهام (PPM) گفته میشود.
PPM شامل همه جزئیات درباره شرکت شما، کسبوکار شما، مدیران، صورتهای مالی و بازار و تمامی دلایل شکست احتمالی در کسبوکار شماست. یک PPM به جلوگیری از تقلب مالی کمک میکند و بدون یک PPM، امکان تخلف از قوانین وجود دارد. این به این معنی است که اگر شما سهام را به قیمت کم به مادر خود بفروشید، ممکن است از قانون تخلف کرده باشید.
استخدام وکیل برای تهیه یک PPM خیلی گران است، بنابراین بجز مواردی که قرار است پول زیادی به شرکت شما تزریق شود، بهتر است از وامهای قابل تبدیل ارزان تر یا SAFE استفاده کنید. این ابزارها نیازمند یک PPM یا ارزشگذاری نیستند.
سری A معمولا اولین مرحله قیمتگذاری رسمی است که پس از آن سریهای B و C و D و غیره هستند. هر مرحله مستلزم ارزشگذاری جدید و ارائه اسناد جدیدی است.
زمانی که شما با یک سرمایهگذار خطرپذیر مواجه میشوید، باید آماده ارائه یک جدول سرمایهی شرکت باشید. جدول سرمایهگذاری نشان میدهد که چه کسی چه میزان از سهام شرکت را در دست دارد و چه تعداد سهم و چه درصدی در اختیار هر کسی است. VCها بدنبال جداول منطقی سرمایهگذاری، تیمی پرانرژی و تا حد امکان، کمترین تعداد مالکان غایب هستند. مدل برش کیک دقیقا همین را به شما ارائه میدهد!
(هنوز) همه VCها با مدل برش کیک آشنایی ندارند و ممکن است درباره آن سوالاتی را مطرح کنند. به آنها بگویید که این مدل سهام را بر اساس ارزش متعارف بازار مشارکتهای انجام شده اختصاص میدهد. در صورت امکان نسخه ای از این کتاب را ارائه دهید یا به من ایمیلی بفرستید تا نسخه از آن را برای آنها ارسال کنم: [email protected]
زمانی که یک VC شرکت شما را بررسی می کند، سوالات بسیاری از شما میپرسد. این رویه ارزیابی صلاحیت گفته میشود. این افراد میخواهند بدانند که تاکنون چقدر وقت و سرمایه صرف شده و چه کسی، چه کاری را انجام داده است. اگر شما از برش کیک استفاده میکنید، تمامی این موارد ثبت شده است و شما مجبور به یادآوری همه چیز نیستید. برش کیک فرآیند ارزیابی صلاحیت را ساده کرده و منجر به ایجاد بینشهایی مناسب برای سرمایهگذاران نسبت به تیم و شرکت میشود.
جمعبندی
با منابع مختلف تامین مالی در مدل برش کیک برخوردهای متفاوتی صورت میگیرد. زمانی که موسسان پول خود را خرج میکنند، برشهایی به همراه ضرایب نقدی در کیک ایجاد میشود. موسسان باید تصمیمات تامین مالی را طوری اتخاذ کنند که تعداد برشها حداقل شود.
استفاده از وام میتواند استفاده از برشها را کمتر کند به شرطی که شرکت بازپرداخت کامل وام را انجام دهد.
برای سرمایهگذاران فرشته مستقل، یک وام قابل تبدیل یا SAFE ممکن است گزینهای معقولتری باشد. این ابزارها منجر به ایجاد برش در کیک نمیشود، و اتکا بر تعیین ارزش را تا زمان اولین مرحله قیمتگذاری به تاخیر میاندازند.
یک دوره قیمتگذاری معمولا توسط سرمایهگذار خطرپذیر(vc) حرفهای صورت میگیرد که معمولا پول افراد دیگری را در شرکتهای نوپا سرمایه گذاری میکند. قیمتگذاری یک دوره مستلزم الزامات قانونی پرهزینهای است که ارزشگذاری در طول مراحل اولیه را غیرعملی میسازد. قیمتگذاری یک دوره بدون مستندسازی مناسب میتواند غیرقانونی باشد.
VCها برشی از کیک برنمی دارند اما برش کیک را سودمند میدانند زیرا جدول سابقه مشخصی را ارائه میدهد و سوابق موجود در آن، ارزیابی صلاحیت را سادهتر می سازد!