فصل چهارم: چارچوب تخصیص
چارچوب تخصیص، فرمول برش کیک را برای تعیین سهم هر فرد بر اساس مشارکت انجام شده همراه با ریسک (یا شرطبندیها) بکار میگیرد. برای تجزیه مراحل کار، من مجموعه محاسبات پایه را در اینجا ارائه میکنم. این محاسبات، تعداد برشهای افزوده شده به کیک در ازای مشارکتهای مختلف را نشان داده که مبتنی بر ارزش متعارف بازار مشارکت هاست و ضریبی برای نرمالسازی ورودیهای نقدی و غیرنقدی بکار گرفته شده است.
مشارکت غیرنقدی شامل زمان، ایدهها، روابط (که میتواند مشتریان، تامین کنندگان، کارمندان یا سرمایهگذاران باشد)، تجهیزات و منابع قبلا تهیه شده، و برخی منابع مانند فضای اداری است. مشارکت نقدی عمدتا شامل هزینههای بدون بازپرداخت و البته نقدی هستند.
با استفاده از محاسبات چارچوب تخصیص، مشارکتهای یک فرد به برشهایی تبدیل شده و سهم آنها از منافع شرکت بر یک مبنای متغیر با استفاده از فرمول زیر در هر زمان مشخص قابل محاسبه است:
فرمول بالا این اطمینان را میدهد که تقسیم سهام یا سود، علیرغم تغییرات پیشروی شرکت، همواره عادلانه باشد. با گذر زمان، کار انجام میشود، افراد میآیند و میروند، فروش انجام میشود، کسبوکار پیش میرود. بنابراین تعداد برشها در مدل همیشه در حال تغییر است زیرا هر روز، شرطبندیهای بیشتری در حال انجام است.
ممکن است شما در ابتدا با ماهیت پویای این مدل راحت نباشید. البته زمانی که با نحوهی کارکرد آن آشنا شوید، اهمیت پویایی آن و توانایی آن در تضمین عدالت را در مییابید. من قول میدهم که در صورت استفاده از این مدل، همیشه به آنچه مستحق آن هستید میرسید. شاید به آنچه که میخواهید نرسید ولی مطمئنا به آنچه مستحق آن هستید میرسید.
مدل پویا، نوسانات طبیعی محیط یک شرکت نوپا را لحاظ میکند. درحالی که مدل تقسیمبندی ثابت، فرضیات غلطی دارد که آینده معلوم یا به درستی قابل پیشبینی است یا اینکه هرکس همیشه دقیقا مطابق حرفی که گفته عمل میکند. تحت هر شرایطی، یک مدل پویا نسبت به مدل ثابت منصفانهتر است.
قطعیت
برای افرادی که با مدل برش کیک آشنا نیستند، بعید نیست که نسبت به قابلیت اطمینان این مدل نسبت به مدل تقسیم ثابت نگران باشند. این سو برداشت ریشه در این باور غلط است که تقسیمبندی ثابت، میتواند به درستی نشاندهنده آینده باشد که اینطور نیست. تنها قطعیتی که میتوان از مدل تقسیم ثابت انتظار داشت، اطمینان از مذاکرهی مجدد دربارهی سهم خود وقتی است که کارها مطابق برنامه پیش نمیرود!
مذاکرهی مجدد دربارهی سهم، تجربهای رنج آور است که بندرت افراد با حس خوب از آن بیرون میآیند. این موضوع شرکای شرکتهای نوپا را به اختلاف کشانده و میتواند به آسانی منجر به شکست کسبوکار شود. اگر تیم شما بخواهد به این سرنوشت ترسناک دچار شود، میتوانید از تقسیمبندی ثابت و نزاع استفاده کنید. اگر بخواهند از رفتار منصفانه مطمئن باشند، از مدل برش کیک استفاده کنید.
محاسبات
برای تبدیل یک مشارکت فردی به برشهایی از سهم شرکت، صرفا باید ارزش متعارف مشارکت در بازار (منهای پرداختهای نقدی) را ضرب در ضریب نقدی یا غیرنقدی کنیم. در صورت وجود پرداختهای نقدی، مبلغ را از ارزش متعارف مشارکت در بازار کم کنید، چون این پرداختها، مقدار ریسک پیشروی فرد را کاهش میدهد. اگر شرکت 100 درصد ارزش متعارف بازار را به فرد پرداخت کند، نباید چیزی از سهام به او تخصیص یابد. زیرا فرد هیچ بخشی از حقوق خود را در معرض ریسک قرار نداده است.
گرچه ممکن است اعضای تیم روی ارزش متعارف بازار توافق نداشته باشند، من بهترین روش برای تعیین آن را در ادامه مطرح میکنم. علیرغم سختیهای بالقوه، ارزش متعارف بازار مسالهای عینیتر نسبت به ارزشگذاری یک شرکت نوپای معمولی بر مبنای رویدادهای آینده است.
ضرایب / نرمالکنندهها
ضرایب / نرمالکنندهها، یک پاداش ریسک برای مشارکت تخصیص میدهند که هم اختلاف بین مشارکتهای نقدی و غیرنقدی را تنظیم میکند، و هم به تعیین قیمت خرید سهم در صورت جدایی فرد از شرکت کمک میکند. این ضرایب، پیامدهای مهمی برای طرف خاطی دارد. این ضرایب را بعنوان ابزاری برای حفظ کارمندان برای شرکتها و یک برنامه پاداش درونسازمانی برای کارمندان در نظر بگیرید. (بحث بیشتر در این باره در بخش چارچوب بازیابی مطرح میشود).
برشدهندهی کیک روی تنظیمات کیک کلیک کنید و اصلاحات لازم را برای کیک موردنظر خود انجام دهید. اطمینان یابید که تمامی شرکا از این تغییرات آگاهند. در نسخه چاپی از کتاب، شما میتوانید مقادیر فضای لازم روی صفحه را درست بعد از صفحه تخصیص، ثبت کنید.
من ضریب غیرنقدی ۲ و ضریب نقدی ۴ را توصیه میکنم. این اعداد، بر اساس تجربه شخصی من درباره مدل بدست آمده و بسیار حائز اهمیت هستند. در مقابل تمایل تغییر آنها مقاومت کنید! این ضرایب منجر به کارایی مدل میشود. بدون ضرایب، موفقیت شما در دستیابی به تقسیمبندی منصفانه کمتر است. یکی از رایجترین سوالات درباره برش کیک این است که چرا ضریب نقدی دو برای ضریب غیرنقدی است. دلایل مهمی برای این موضوع وجود دارد که عبارتند از:
کمیابی
وجه نقد امتیاز بالاتری دارد زیرا پسانداز آن نسبت به کسب آن سختتر است. ضرایب اختلاف بین مشارکتهای نقدی و غیرنقدی را ب لحاظ کمیابی در نظر میگیرند. اغلب (و نه همه) افراد، زمان بیشتری دارند تا پول. هرچه این ضریب بالاتر باشد، افراد را برای مشارکت نقدی تشویق میکند. به هر حال پول همه چیز است!
مالیات
ممکن است شما دقت نکرده باشید که در محاسبات غیرنقدی از هزینهی قبل از کسر مالیات و در محاسبات نقدی از هزینهی پس از کسر مالیات استفاده میشود. برای مثال، اگر حقوق شما ۱۰۰ دلار در ساعت باشد، قادر به خرید چیزی به ارزش ۱۰۰ دلار پس از یک ساعت کار نیستید. قبل از اینکه شرکت حقوق شما را پرداخت کند، مجبور است که مالیات حقوق و دستمزد را کسر کند. پس از آن شما مالیات درآمد را روی مبلغ باقیمانده پرداخت میکنید. پس از آن، زمانی که شما برای خرید چیزی به ارزش ۱۰۰ دلار اقدام میکنید، شما مالیات فروش یا مالیات VAT یا هرچیزی که در کشور شما رایج است را پرداخت میکنید. بنابراین، برای خرید چیزی که ۱۰۰ دلار ارزش دارد، شما مجبور به کاری بیش از یک ساعت، شاید مثلا دو ساعت کار هستید. هرچه ضریب نقدی بالاتر باشد، به جبران این تفاوت بیشتر کمک میکند.
هماهنگی با سرمایهگذاران
سرمایهگذاران میخواهند اطمینان یابند که مدیران تصمیمات هوشمندانهای درباره پول آنها اتخاذ میکنند. ضریب بالاتر نقدی به این معنی است که مدیران شرکت نوپا، قبل از صرف پول، با دانستن اینکه در برشهای کیک، پول ارزشمندتر از اقلام غیرنقد است، بیشتر میاندیشند. این امر نه تنها به اطمینان از محافظهکاری درباره پول کمک میکند، بلکه مشوقی برای ایجاد سریعتر درآمد است و این چیزی است که سرمایهگذاران میخواهند. ضریب نقدی بالاتر، منافع تیم مدیریت و سرمایهگذاران را همسو میکند.
ضرایب شناور
گاهی افراد فکر میکنند که ضرایب باید در طول زمان تغییر کنند یا شناور باشند تا نشان دهنده کاهش ریسک در طول زمان باشند. از نظر آنها، مشارکت های اولیه، با ریسک بیشتری نسبت به مشارکتهای بعدی همراه هستند، و بنابراین ضریب ریسک باید در طول زمان کاهش یابد. من کاملا متوجه این منطق هستم، اما در عمل شرکت های نوپا خیلی پرنوسانتر از این هستند که بتوان سطح معینی از ریسک را برای آنها تعیین کرد. ممکن است زمانی که شرکت قدرت کشش (جذب مشتری یا سرمایهگذار) را کسب میکند و درآمد ایجاد میکند ریسک به نظر کم شود، اما در همین حال اگر یک مشتری عمده را از دست بدهد، ممکن است ریسک بیشتر شود. بطور مشابه، اگر شرکتی خیلی سریع رشد کند بطوریکه نتواند سطح مناسبی از خدمت را ارائه دهد، ریسک میتواند افزایش یابد.
شرکتهای نوپا با بالا و پایینها مواجه هستند که تلاش برای پیش بینی ریسک در هر زمان مشخص، کاری بیهوده است. در مدل برش کیک، شما باید آنچه را که میتوانید اندازهگیری کنید. پس به این منظور، لطفا ضرایب را ثابت نگه دارید. این ضرایب، بخش کلیدی از چرایی کارکرد خوب مدل برش کیک برای بسیاری شرکتها هستند. اگر هنوز متقاعد نشدهاید، میتوانید ضرایب را عوض کرده و آنها را کاملا حذف کنید. فقط اگر به مشکل برخوردید، متعجب نشوید!
برشدهندهی کیک گرچه من تغییر ضرایب را توصیه نمیکنم، برخی افراد این کار را میکنند. به این دلیل در برشدهندهی کیک، امکان تغییر ضرایب وجود دارد. برای دستیابی به بهترین نتایج، اطمینان یابید که ضریب نقدی شما از ضریب غیرنقدی بیشتر بوده و اینکه ضریب غیرنقدی شما بیشتر از یک است. برای تغییر ضرایب به بخش تنظیمات بروید. تنظیمات کیک و سپس تنظیمات ضریب نقدی و غیرنقدی. هر تغییری در این تنظیمات، صرفا بر مشارکتهای آینده شما اثر می گذارد؛ کیک کنونی دوباره محاسبه نخواهد شد.
جمعبندی
برش، یک واحد فرضی برای اندازهگیری است که به کارآفرینان امکان تخصیص درصدی از کیک را بر اساس مقادیر قابل مشاهده بجای حدسیات دربارهی آینده میدهد. برشها، نشانگر این است که برای همان مشارکت در یک شرکت دیگر که قابلیت پرداخت داشت، به فرد چه میزان پرداخت میشد و ضریب / نرمالکننده منعکس کننده ریسک بالای عدم پرداخت است. یک شرکت زمانی از برشها استفاده میکند که نتواند بطور نقدی، هزینهها را پرداخت کند. دو گام برای تخصیص سهام یا تقسیم سود در کسب وکار شما وجود دارد. اولا، تبدیل مشارکت ها به برش ها:
بدلیل اینکه وجه نقد نسبت به بقیه مشارکتها سختتر است، من یک ضریب نقدی ۴ را برای مشارکتهای نقدی و ضریب ۲ را برای مشارکتهای غیرنقدی پیشنهاد میکنم. سپس این فرمول را اعمال کنید که به شما میگوید مشارکت یک فرد نسبت به دیگر مشارکتها چقدر است:
این مدل پویاست. بنابراین، در طول زمان تنظیم میشود تا اطمینان دهد که در هر زمان مشخص، صرف نظر از تغییر شرایط، هر فردی همیشه به آن چیزی دست مییابد که سزوار آن است. در واقع مساله پیچیدهای وجود ندارد. این فرمول به سادگی ریسک فرد را نسبت به دیگران محاسبه میکند. بیشتر این کتاب درباره تبدیل برشها با استفاده از ارزش متعارف بازار است.